درمان تعریق زیاد بدن با تزریق بوتاکس: عوارض و هزینه
عرق کردن زیاد بدن میتواند از نظر اجتماعی مشکل خجالتآوری باشد. این عارضه ممکن است بر روی لباس لکه ایجاد کند. هایپرهیدروزیس یا تعریق زیاد کف پا نه تنها موجب بدبو شدن پا میشود بلکه ممکن است باعث خراب شدن کفش هم شود. افراد مبتلا به عرق کردن زیاد کف دست غالباً در هنگام دست دادن به دیگران از سرد و مرطوب بودن دستهایشان خجالت میکشند. همچنین ممکن است این افراد در هنگام استفاده از کیبورد و دیگر وسایل الکترونیکی نیز با مشکل مواجه باشند. همچنین عرق کردن زیاد بدن میتواند شما را مستعد ابتلا به بیماریهای عفونی پوستی مثل زگیل و کچلی قارچی کند. بیماریهای پوستی دیگری از جمله اگزما و انواع راشها و بثورات پوستی بیشتر در افراد مبتلا به تعریق زیاد بدن اتفاق میافتد.
اگر از مشکل عرق کردن زیاد بدن رنج میبرید باید در اینباره با پزشکتان صحبت کنید. وی میتواند تعیین کند که آیا برای پیدا کردن علتهای ثانویه نیاز به انجام آزمایش خاصی دارید یا خیر و همچنین میتواند جهت درمان عرق کردن زیاد یک روش درمانی را به شما توصیه نماید.
عرق کردن زیاد بدن
هیپرهیدروزیس به معنای تعریق زیاد بدن است. عرق کردن روش طبیعی بدن برای خنک کردن خود است اما برخی از افراد بیش از حد نیاز بدن برای خنک شدن تعریق میکنند به این عارضه هیپرهیدروزیس گفته میشود. حدود ۲ تا ۳ درصد جمعیت جهان به این عارضه دچار هستند.
انواع و علت تعریق زیاد بدن
تعریق اولیه
تعریق بیش ازحد اولیه شایعترین نوع تعریق است. هنوز علت تعریق زیاد بدن نامعلوم است. این عارضه غالباً در کودکی یا نوجوانی شروع میشود و بیشتر کف دست، کف پا و زیر بغل و گاهی صورت و پوست سر را درگیر میکند اما به ندرت نیز میتواند تمام بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
نگرانی و اضطراب میتواند مشکل تعریق بدن را بدتر کند و اگر چه این عارضه هم در آب و هوای سرد و هم در آب و هوای گرم اتفاق میافتد اما میزان تعریق در دمای بالاتر هوا بیشتر میشود. در بسیاری از افراد مبتلا به عرق کردن زیاد اولیه، سابقه خانوادگی وجود دارد. گاهی هیپرهیدروزیس به مرور زمان خودبهخود بهبود مییابد
تعریق زیاد ثانویه
هیپروهیدروزیس ثانویه زمانی اتفاق میافتد که تعریق زیاد بدن به خاطر وجود یک بیماری زمینهای باشد. این مشکل ممکن است تمام بدن را تحت تأثیر قرار دهد. برخی از علل شایع بروز عرق کردن زیاد بدن عبارتند از، دیابت، پرکاری تیروئید، چاقی، یائسگی، بیماریهای عفونی، تخریب اعصاب در اثر بیماری یا آسیبدیدگی، مصرف برخی از داروها (به ویژه داروهای ضدافسردگی) و به ندرت برخی از تومورها.
متقاضیان درمان
متقاضیان درمان عرق کردن زیاد بدن افرادی هستند که از تعریق زیاد کف پا، کف دست و زیر بغل رنج میبرند و این مسئله بر روی کیفیت زندگی آنها تأثیر بدی داشته است. این افراد باید از نظر جسمی و عاطفی سلامت بوده و انتظارات واقعبینانهای از نتایج درمان داشته باشند. همچنین این افراد نسبت به فرایند درمان شناخت پیدا میکنند و میدانند که اگرچه درمان این مسئله اساساً بیخطر است اما برای رفع مشکل عرق کردن زیاد بدن خطراتی نیز وجود دارد.
تزریق بوتاکس
طبق یافتهها تزریق بوتاکس برای رفع مشکل عرق کردن زیاد زیر بغل مؤثر است. سم بوتولینوم روند تحریک غدد تعرق توسط عصبهای سمپاتیک (این عصبها معمولاً تعرق را کنترل میکنند) را متوقف میکند و تأثیر آنها ممکن است بین ۴ ماه تا یک سال ماندگاری داشته باشد. بهعبارتی دیگر، بوتاکس بهطور موقتی مسیر ارسال پیامهای شیمیایی به اعصاب تحریککننده غدد تعریق را مسدود کرده بنابراین عرق در ناحیه تزریقشده کاهش مییابد. تزریق بوتاکس معمولاً دارای حداقل میزان عوارض جانبی است اما ممکن است در محل تزریق احساس درد داشته باشید و تعریق در قسمتهای دیگر بدن نیز افزایش پیدا کند.
از تزریق سم بوتولینوم نوع A برای کنترل عرق کردن زیاد کف دست و کف پا نیز استفاده میشود اگر چه این درمان کمی پیچیدهتر است. معمولاً برای تزریق این ماده به بیحسی موضعی نیاز میباشد و یکی از عوارض جانبی تزریق بوتاکس به کف دست این است که احتمال دارد عضلات دست بهطور موقتی فلج شود. هزینه تزریق بوتاکس برای رفع عرق کردن زیاد از یک پزشک تا پزشک دیگر متفاوت است. همچنین این مسئله به قسمتهای تحت درمان نیز بستگی دارد.
مراقبتهای پس از تزریق
حدوداً یک هفته طول میکشد تا بوتاکس کاملاً شروع به تأثیر کند بنابراین بسیار مهم است که بلافاصله پس از تجویز نباید انتظار معجزه داشته باشید. پزشکتان ممکن است از شما بخواهد که به مدت چند روز محل تزریق را ماساژ نداده و بر وی آن فشار وارد نکنید همچنین از انجام فعالیتهای شدید نیز پرهیز کنید.
چند بار باید درمان را انجام داد؟
معمولاً دوره توقف تعریق ۳ تا ۶ ماه طول میکشد. آمارهای بهدستآمده از مطالعات منتشر شده نشان میدهند که تکرار تزریق بوتاکس بیخطر است و بهبودی طولانیمدتی بر روی کیفیت زندگی بیمار ایجاد میکند. تزریق بوتاکس عرق کردن زیاد بدن را درمان نمیکند بلکه علائم این مشکل به تدریج (معمولاً حدود یک هفته) رفع و به تدریج هم بازمیگردد. برای حفظ خشکی و توقف تعریق لازم به تکرار مجدد تزریق میباشد. ممکن است نیاز باشد که در فواصل زمانی ۶ ماهه تزریق را تکرار کنید.
آیا تزریق بوتاکس بیخطر است؟
اگر چه بوتولینیوم نوع A یک نوع پروتئین طبیعی است که از سم (کلوستریدیوم بوتولینوم یعنی باکتری که موجب مسمومیت غذا میشود و همچنین سم بوتولیسم)، مشتق و تهیه میشود اما این سم پالایش و تصفیهشده زمانی که توسط متخصص تزریق شود برای ما بیخطر و مفید است. این ماده در هنگام رفع مشکل عرق کردن زیاد بدن ضرر خاصی به بدن نمیرساند و تنها در محل تزریق فعالیت میکند و در سراسر بدن پخش نمیشود.
محدودیتهای تزریق بوتاکس
تزریق بوتاکس جهت رفع عرق کردن زیاد بدن برای خانمهای باردار و خانمهای شیرده توصیه نمیشود. همچنین این روش برای افراد مبتلا به اختلالات عضلانی و عصبی و افرادی که در حال مصرف داروهایی مثل جنتامایسین و کینیدین که مربوط به مشکلات عضلانی و عصبی هستند نیز نامناسب است. افراد مبتلا به بیماریهای عصبی عضلانی، میاستنی گراو (ضعف وخیم عضلانی) یا سندرم لمبرت- ایتون (نقص در رهایی اسیتل کولین) نیز قادر به استفاده از این روش درمانی نیستند.
عوارض جانبی
ممکن است در محل تزریق کمی درد احساس کرده و کبودیهای کوچکی نیز ایجاد شود؛ اما این علائم ظرف یکی دو روز رفع میگردد. بسیاری از بیماران در هنگام انجام تزریق در زیر بغل و دست، ضعف عضلانی را تجربه میکنند اما این حالت در پایان از بین میرود. برخی از بیماران نیز ممکن است دچار افزایش تعریق در قسمتهای دیگر بدنشان شوند. روش درمانی بوتاکس اغلب میتواند در افرادی که تزریق را در زیر بغل انجام میدهند موجب بروز علائمی شبیه سرماخوردگی، خستگی، تاری دید و احتمالاً گردن درد و بازو درد شود. همه این علائم موقتی هستند و ظرف چند روز باید برطرف شوند و همه افراد این علائم را تجربه نمیکنند. عوارض بوتاکس و احساس ناراحتی از آن بهقدری نیست که زندگی روزمرهتان را تحت تأثیر قرار دهد و بهندرت عوارضی را به همراه دارد.
روشهای درمانی جایگزین
ضد عرقها
محصولات ضد عرق موضعی که حاوی نمک آلومینیوم هستند میتوانند به کاهش عرق کردن زیاد بدن و دئودورانتها نیز به از بین رفتن بوی نامطبوع عرق کمک کند. ضد عرقها به شکل اسپری، محلول و یا پودر در دسترساند. معمولاً توصیه میشود که ضد عرقهای تجویزشده قوی را در شب دقیقاً قبل از خواب بر روی پوست خشک استعمال نموده و در صبح آن را شست. میبایست این محصولات تا زمان بهبودی کامل بهطور روزانه مصرف شوند و سپس تعداد دفعات مصرف را کاهش داد. عوارض جانبی احتمالی عبارتند از؛ تحریک شدن، خارش و سوزش پوست.
داروهای آنتی کولينرژيک
داروهای آنتی کولينرژيک خوراکی مثل پروپانتلین (با نام تجاری پروبانتئین) و اکسی بوتینین (با نام تجاری دیتروپان) ممکن است گاهی جهت کاهش تعریق بدن تجویز شوند اما مصرف آنها میتواند دارای عوارض جانبی مثل افزایش ضربان قلب، بروز اختلال در دفع ادرار، تاری دید، خشک شدن آب دهان و یبوست باشد
خود مراقبتی
روشهای درمانی مرتبط با سبک زندگی میتواند به کاهش عرق کردن زیاد بدن و کمتر شدن بوی نامطبوع بدن کمک کند. این روشها شامل وارد زیر میباشند:
- دوش گرفتن روزانه
- پوشیدن لباسها و کفشهای تهیهشده از مواد طبیعی که قابلیت تنفس دارند.
- عوض کردن مرتب جوراب
- به پا کردن جورابهای جذبکننده رطوبت
- کفشهایتان را بهطور نوبتی بپوشید بنابراین در دو روز متوالی از یک جفت کفش استفاده نخواهید کرد.
- هر وقت برایتان ممکن است پابرهنه باشید.
- از مصرف هر چیز تحریککننده تعریق (مثل غذاهای تند و کافئین) دوری کنید.